Advies van SVO op voorstellen van het Beekdal Park 17-8-2020

Advies van  SVO op voorstellen van het Beekdal Park.                 

datum 17-8-2020

Bestemd voor Marleen Claassen en Theodoor Hendriks

Vooraf

De bestuursleden van SVO hebben met waardering gekeken naar de presentatie van het project “Beekdal Park” en naar de ideeën die daaraan ten grondslag liggen.

In het bijzonder de integrale aanpak van ontmoeten, leven, wonen en zorg spreken ons aan. Het unieke van deze locatie komt daardoor nog meer tot zijn recht. SVO hoopt dat door gezamenlijke inzet de genoemde ideeën in praktijk kunnen worden gebracht.

Dit plan is nog geen Programma van Eisen.

Een enkel onderdeel wordt al wat meer gedetailleerd weergegeven. Het betreft o.a. de schatting van het aantal te bouwen woningen:

verschillende prijsklassen. Onderdeel hiervan:

• een uitbreiding van De Vloet met 32 extra Psychogeriatrische plaatsen

voor dementerenden;

• 15 sociale huurwoningen voor senioren en 10 voor starters van Leystromen;

• een gemengd programma van ca 55 woningen voor senioren en 1-2

persoonshuishoudens in middel dure en dure sector.

Een totaal van 112 wooneenheden.

Missie van SVO en consequenties voor Project Beekdal Park

  1. Waarom pleit SVO voor seniorwoningen in het Beekdal Park.
  2. Welke types woningen zijn nodig
  3. Welke lay-out aspecten zijn belangrijk.

Ad 1 Waarom daar seniorenwoningen

De wens van SVO om vooral seniorenwoningen te realiseren in het Beekdal Park wordt mede ingegeven door de nieuwste prognose van het CBS over de bevolkingstoename van 2020 tot 2060.

Uit dat onderzoek blijkt dat het aantal ouderen in Nederland fors zal toenemen.

In 2020 wonen er in Nederland 3.4 miljoen 65 plussers , 19.5% van de bevolking . Op een totaal van 17.4 miljoen.

In 2030 wonen er in Nederland 4.3 miljoen 65 plussers, 23 % van de bevolking. Op een totaal van 18,5 miljoen. (+6.3% t.o.v. 2020)

In 2040 wonen er in Nederland 4.9 miljoen 65 plussers, 25.5% van de bevolking. Op een totaal van 19.0 miljoen.(+9.2% t.o.v.2020)

Na 2040 blijft de groep 65 plussers in procenten gelijk.

Het is dus zeker dat tot 2030 het aantal 65 plussers met 26% stijgt en tot 2040 met 44% in aantal  zal toenemen, vooral het aantal 80 plussers groeit dan sterk.. 

In Oisterwijk bedroeg in 2019 het aantal 65 plussers zelfs 23.8 % waarvan 6.3% 80+.  Dit is inherent aan het patroon van echte woongebieden. De grote steden trekken procentueel meer jongeren in verband met de MBO, HBO en universitaire opleidingen in die stad.  Dat betekent wel dat voor Oisterwijk  de komende 10 jaar het aantal 65 plussers toeneemt van 6200 naar 7.800 en de komende 20 jaar naar 9.000. Dat betekent dat we de komende 10 jaar moeten zorgen dat we uitbreiden van 3400 woningen naar  4300 woningen voor 65 plussers  Dat betekent 90  extra senior woningen per  jaar de komende 10 jaar. Volgens het CBS verhuisden in 2017  9.3% van de 65++ per jaar. Dat betekent voor de gemeente Oisterwijk 320 senior huishoudens die verhuizen.  Dat betekent dat die verhuizen naar bestaande of nieuwe woningen. Uit de cijfers van de gemeente Oisterwijk en uit de woonwensen enquête van SVO  van 2018 is de verhuis wens van senioren ca 20% per jaar.

Hoe meer we woningen bouwen voor senioren, hoe groter de doorstroming van de woningen zal zijn. Onze ambitie is derhalve om ca 180 senior woningen extra te bouwen in Oisterwijk waarvan  140 in Oisterwijk en 40 in Moergestel. Daardoor komen ook 180 woningen beschikbaar voor doorstroming in de woningmarkt

Indien we dit niet doen,  ontstaat door die ontwikkeling een nog veel groter gat tussen eigen huis en verpleeginstelling. Dit betekent dat ouderen een nog zwaardere medische indicatie nodig hebben om in aanmerking te komen voor een verpleeghuisplek. Daardoor blijven ze langer thuis wonen , ook wanneer het eigenlijk niet meer kan, en belanden ze vaker op de spoedeisende hulp. Dit zal ook extra kosten betekenen voor de WMO-zorg. Met dit plan zou dit zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen.

Bovenstaande gegevens maken het heel hard nodig dat er veel meer seniorwoningen moeten worden bijgebouwd

Het Beekdal Park is ideaal om daar seniorwoningen te realiseren om 4 redenen:

  1. SVO onderschrijft het uitgangspunt voor het Beekdal dat de functies leven, wonen  en zorg worden geïntegreerd. Dat zijn belangrijke thema’s voor senioren.
  2. Thebe wil de Vloet  met 32 extra Psychogeriatrische plaatsen voor dementerenden uitbreiden. Daardoor komt de noodzakelijke extra intramurale zorg beschikbaar .
  3. Als we aanleunwoningen bouwen bij een zorginstelling kunnen diensten en zorg afgenomen worden en kan gebruik gemaakt worden van de  voorzieningen van de zorginstelling
  4. Het Beekdal Park ligt vlakbij het centrum en dus dicht bij de voorzieningen.

Ad 2. Welke type woningen zijn nodig.

  1.  Alle woningen moeten voldoen aan woonkeur plus rollator geschik,t zodat de senioren zolang mogelijk in hun woning kunnen blijven wonen.
  2. De woningen moeten voldoen aan het anti speculatie beding en de kopers moeten zelf in de woning gaan wonen voor minimaal 10 jaar tenzij de bewoner(s) overlijdt(en) of gaat/gaan naar een verpleeghuis.
  3. Woningen moeten gebouwd worden volgens Beng normen 2020  en energie neutraal
  4. Leystromen bouwt 15 sociale huurwoningen voor senioren en 10 woningen voor starters.  Deze zijn bedoeld voor huur in de sociale sfeer. Parkeerplaatsen voor woningen en eventuele winkels in de parkeerkelder van Thebe en /of Leystromen.
  5. Er worden 55 woningen gebouwd in de vrije sector.

Daarvoor zijn we uitgegaan van de woonwensen enquête in 2018 en die informatie is reeds met het college en de raad gedeeld. De basiskeuze was: 50% van de senioren wil wonen in een appartement en 50% in een grondgebonden woning.

Op basis van die informatie komen we tot het volgende voorstel van de verdeling:

  1. 28 koop appartementen

Indicatie:  14 appartementen   ca € 320.000*, 14 appartementen  ca €400.000*   Omdat Leystromen 15 seniorwoningen bouwt in de sociale huur plannen we hier alleen de middel dure en dure koopappartementen.

  • 27 grondgebonden seniorwoningen.  Woningen zijn 1.5 woonlaag hoog . Beneden wonen en slapen, boven voor logeer kamer(s)

Indicatie: 10 woningen voor ca €265.000*;  9 woningen voor ca €360.000* en  8 woningen voor €460.000*. Alle grondgebonden woningen hebben een parkeerplaats op eigen terrein. Woningen bij voorkeur bouwen  in een of twee hofjes.

           * Prijspeil 2020

Ad3 Welke lay-out aspecten zijn belangrijk.

In het algemeen staan we achter de architectonische uitgangspunten van het Beekdal document. De naam Beekdal sluit aan bij de aanwezige natuur waaronder de Stroom. Beekdal bestaat overigens al in Haaren.

Een paar aandachtspunten

  1. De grondgebonden woningen plaatsen aan de Baerdijk. Dan krijg je een geleidelijke overgang van laagbouw naar hoogbouw en voorkom je weerstand vanuit de omgeving.
  2. De hoogbouw aan de Vloeiweg beperken tot 3 woonlagen. In verband met bezwaren van omwonenden. Als je de appartementen van 3 hoog bouwt langs de stroom en de Vloet zul je nauwelijks weerstand hebben van de omgeving.  
  3. De bomen aan de Vloeiweg zo veel mogelijk behouden.
  4. Het fietspad wordt verlegd en komt door het Beekdal te lopen. Een suggestie is om aan de Vloeiweg op de plaats van het bestaande fietspad ca 50 parkeerplaatsen te creëren. Deze zijn bedoeld voor bezoekers
  5. Een grote centrale parkeerplaats gaat ten  koste van groen en woning- bouw, gaat ten koste van het park en  het  ontsiert en ontkracht de parkfunctie. Binnen het park alleen fietspaden, looppaden, woonerven en groen.

Namens Bestuur SVO.

Harrie van Wezel  Voorzitter

Wim Peters            Secretaris

Jan van Son            Projecten

Onderzoek Toename woningen 2019 bijlage1

 
     oisterwijkCBS    
 woning oisterwijkmoerg.heuk. gemeente inwoners woninginwoners/
Jaar     inwonerstoenamewoningentoenamewoning
2019143109313 261408115671282,26
2018403082 26132196114391742,28
2017186160251 2593610111265872,30
20168973151 2583510311178872,31
2015     25732 11091  
Totaal458372797 total408 476 
in %100%81,2%17,2%1,5% in %1,6% 4,1% 
bevolking 100%76,0%22,9%1,10%  Oisterwijk Nederland 
even redige 4583481055 leeftijd inwoners%inwoners 
verschil 24-262 0-25 jaar682826,1%487176328,2%
senior woningen72639  25-45521520,0%425545024,6%
in%16%17%11%  45-65787430,1%484094628,0%
 KVL 60% v 6036   65-80457017,5%251518414,6%
 leystromen12   80+16536,3%7988204,6%
 mozaik15    26140100,0%17282163100,0%
  63   65-+ 23,8% 19,2%
Note Verschillen tussen informatie uit Oisterwijk en CBS kan een timing verschil zijn van de inforamatie.

Brief aan gemeente 17-9-2020 betreft herinrichting de Leye

 

Commentaar n.a.v. de Raadsinformatie betreffende het Integraal Afwegingskader Woningbouwprojecten en de Herinrichting van de Leye

Datum raadsontmoeting: 17 september 2020

 

Vooraf

Op 14 November 2019 heeft een raadsontmoeting plaatsgevonden met de Raad en zijn de uitgangspunten vastgelegd voor de Herinrichting van De Leye.

Tijdens die raadsontmoeting konden ook niet-raadsleden hun inbreng geven. De in die bijeenkomst geformuleerde uitgangspunten zouden worden meegenomen in de verdere uitwerking van de plannen voor de herinrichting.

In de raadsontmoeting van  donderdag 17 september 2020 is het onderwerp “Herinrichting de Leije” wederom aan de orde geweest. Ook is het Integraal Afwegingskader Woningbouwprojecten aan de orde geweest die avond. Dit ter voorbereiding op de besluitvorming in de raadsvergadering van donderdag 01 oktober 2020. Wethouder Dankers heeft daarbij de uitgangspunten uit de bespreking van 14 november 2019 nogmaals aan de orde gesteld (zie  Samenvatting raadsontmoeting De Leye. 14 november 2019) .

Omdat in de laatstgehouden bijeenkomst vanwege Corona niet-raadsleden geen inbreng konden hebben, wil de Senioren Vereniging Oisterwijk -SVO- langs deze weg uw aandacht vragen voor enkele extra zaken die indirect en direct te maken hebben met de discussie over de voorstellen van het College voor de Herinrichting van De Leye. Het betreft:

1.   Beleid vanuit de Provincie;

2.   De uitgangspunten voor de herinrichting van De Leye;

3.    Het parkeerbeleid van de gemeente Oisterwijk;

4.    Bouwen voor Oisterwijkers

Ad 1 Beleid vanuit de Provincie

1 a. Provinciaal beleid Brabant in relatie tot Oisterwijk

Brabant wil de komende 10 jaar 12000 woningen per jaar bouwen. De Provincie wil ook extra seniorenwoningen bouwen.

In Brabant wonen  2.545.000 inwoners (2019)

In de gemeente Oisterwijk wonen 26.140 inwoners Dat is dus 1% van de Brabantse bevolking. Dit betekent dat  Oisterwijk “recht” heeft om 120 woningen per jaar te bouwen. Daar komt bij dat de gemeente Oisterwijk een regiofunctie vervult en daardoor erg in trek om te wonen. Dat bewijzen de relatief hoge koop-/verkoopprijzen van woningen. Teneinde die “lager” te houden,  is het noodzakelijk om in de gemeente Oisterwijk minimaal 135 woningen per jaar te bouwen gedurende 10 jaar.

Daarbij is het raar dat de provincie in hun berekening voor het aantal woningen Oisterwijk niet ziet als concentratie gebied verstedelijking , terwijl Oisterwijk met zijn treinstation voor een ‘landelijke kern’ door moet gaan en de locaties beschikbaar heeft.

Woningbouw op de voormalige voetbalvelden van Taxandria , zou o.a. gebruikt kunnen worden in het kader van ,,ruimte voor ruimte’’ woningen.

Ad 1b Integraal Afwegingskader Woningbouwprojecten

SVO kan zich vinden in de afwegingscriteria voor het bouwen van nieuwe woningen, een prima document: voor senioren meestal  kleinere woningen, niet gebonden aan leeftijd maar meestal mensen ouder dan 67 jaar,  koop en huur, het prijs segment kan verschillen ,  in de buurt van voorzieningen en specifieke woonvormen. In het bijzonder wijzen we op het aspect levensloopbestendig  bouwen volgens de norm Woonkeur Plus. Zowel appartementen als grondgebonden woningen zijn gewenst.(ca 50/50%)

Vraagtekens worden gezet bij de prijsniveaus 2020 die gehanteerd worden.

Het CBS heeft berekend dat de laatste 3 jaar de bouwkosten met 20% zijn gestegen. Daar komt nog bij dat ca 10% extra nodig is om energieneutraal te bouwen. Dat betekent dat de bouwkosten gemiddeld met 30% zijn gestegen. De in de stukken gehanteerde grenzen tussen sociaal, middelduur en duur zijn ons inziens te laag.

NB: Mede om reden van de hoge kosten zou bij een verbouwing van een bestaande woning energie-neutraal vooralsnog niet geëist moeten worden. ( denk hierbij o.a. aan de verbouwing van  Bienekebolders).

2. Uitgangspunten voor de Herinrichting van De Leye

In deze paragraaf wil SVO een aantal extra aandachtspunten opsommen die een rol zouden moeten spelen bij de herinrichting van De Leye

–   Evenals de Provincie  beleid pleit SVO o.b.v. berekeningen al jaren voor het bouwen van extra seniorenwoningen. In samenwerking met Marleen Claassen is een onderzoek ingesteld naar het aantal seniorwoningen dat de laatste 4 jaar is gerealiseerd in Oisterwijk -Volgens cijfers van het CBS zijn er in de afgelopen 4 jaar 458 (115/jaar )woningen in Oisterwijk toegevoegd . Daarvan zijn er 72 seniorwoningen gebouwd( 16% van het totaal). Als we naar het aantal 65-plussers kijken zou – als er evenredig naar leeftijdsgroepen gebouwd zou zijn – er 32% voor senioren gebouwd moeten zijn. Het is dus duidelijk dat seniorenwoningbouw ver achter loopt in het programma van Oisterwijk ( Zie bijlage 1: Toevoeging woningen).

Daarnaast wordt uit landelijke cijfers van het CBS duidelijk dat het aantal 65-plussers zal toenemen van 19.5% van de bevolking nú tot 23% van de bevolking in 2030. Een stijging van 26% in 10 jaar. Dat betekent dat er de komende 10 jaar 90 extra seniorwoningen per jaar er bij moeten komen.  Het tekort aan seniorwoningen van dit moment is hierin nog niet meegenomen. Deze 90 woningen zullen gedeeltelijk moeten komen uit nieuwbouw en een ander gedeelte uit verbouwing van bestaande woningen. Als een groter gedeelte uit  nieuwbouw komt, zal de doorstroming van woningen ook groter zijn.

Dat er ook voor starters gebouwd moet worden is zeker van belang.

–   Het valt ons op dat de overweging van de vergrijzing van de bevolking bij een aantal partijen  niet is meegenomen in de argumentatie voor het bouwen van méér seniorwoningen. Teveel senioren wonen daardoor niet comfortabel/”onaangepast”,  hetgeen onherroepelijk  negatieve gevolgen zal hebben voor het WMO-budget.

–   We hebben in ons advies aangegeven dat de seniorwoningen moeten voldoen aan Woonkeur plus Rollator geschikt. Dat is gelukkig overgenomen in de uitgangspunten van het Afwegingskader en daar zijn we blij mee.

Tot slot willen we ingaan op enkele belangrijke aspecten die in de discussie leiden tot veel misvattingen.

–   Met de stelling dat in een starterswoning ook senioren kunnen wonen , zijn we het helemaal niet eens. De uitgangspunten voor een starterswoning en een seniorwoning zijn duidelijk anders en eigenlijk niet vergelijkbaar. Dat geldt in mindere mate voor eengezinswoningen. De senior wil graag bij hun seniorwoning op de verdieping een of twee  logeerkamers hebben.  Deze seniorwoningen zijn later ook goed bruikbaar voor kleine gezinnen. Belangrijk is dat ze gebouwd worden volgens de Woonkeur plus rollator-norm.

–   Er wordt door diverse partijen gesteld dat het noodzakelijk is dat oud en jong door elkaar wonen. Senioren zelf denken daar zeer verschillend over. Er is een grote groep senioren die in hun eigen huis en eigen omgeving wil blijven wonen en hun bestaand huis aanpassen als dat nodig is. Er is een tweede groep die wil  verhuizen naar een nieuwe woning en een belangrijk  gedeelte van die senioren wil graag bij leeftijdgenoten wonen, eventueel in alternatieve woonvormen. Voorbeelden zijn er al te over zoals het wonen in een hofjesstructuur, een gezamenlijk appartementencomplex of aanleunwoningen;

–   Senioren worden gemiddeld 82 jaar en zijn steeds vitaler en  waar nodig in staat en bereid elkaar te helpen. Belangrijk is dat ze óók een beroep kunnen doen op professionele zorg als dat nodig is. De Vloet zou deze functie uitstekend kunnen ondersteunen.

–   Op dit moment zijn in Oisterwijk slechts twee -min of meer-grootschalige   en twee kleinschalige locaties waar senioren samen kunnen wonen. Dat zijn de Catharinenberg met ca 70 appartementen, de Burgtweide met 69 appartementen en de Mozaik en Wildemanstraat (samen ongeveer 30 grondgebonden seniorwoningen).  In Oisterwijk wonen  6200 65-plussers. Het bouwen van meerdere locaties met aanleunwoningen is noodzakelijk . De Leye is daar ideaal voor. Senior worden we allemaal, los van het inkomen, dus moeten de voorzieningen ook voor alle senioren gemaakt worden, dus verschillende prijsklasse, koop en huur zoals aangegeven in ons advies.

Ad 3  Parkeerbeleid in Nederland en Oisterwijk

Omdat parkeerplaatsen een relatief groot beslag leggen op bouwgrond wil SVO suggesties doen hoe daar mogelijk wijziging van beleid uit zouden kunnen worden afgeleid. In het Raadsontmoeting is daar vooralsnog geen aandacht aan besteed.

–   Er wordt geen verschil gemaakt tussen leeftijdsgroepen bij het vaststellen van de parkeernorm. Uit onderzoek blijkt dat we in Nederland gemiddeld 1.22  personenauto  per huisgezin hebben. De groep 65-plussers blijkt gemiddeld 1 personenauto per gezin te hebben, dus 22% minder dan het gemiddelde.  Ook de groep 18 tot 30 jarigen heeft  gemiddeld minder personenauto’s. De groep 30-65 jarige heeft de meeste auto’s  per gezin en maakt ook verreweg de meeste kilometers;  (Zie bijlage 2)

–   Het aantal elektrische fietsen is de laatste jaren fors toegenomen vooral onder de senioren, maar ook onder andere leeftijdsgroepen. Op dit moment wordt 50% van de fietsen verkocht als e-bike. Daarnaast neemt het gebruik van e-scooters   aan populariteit toe.

–   Het gebruik van deelauto s neemt toe.

Deze ontwikkelingen zou bij de gemeente moeten leiden tot wijzingen van de parkeernormen en een aanzet kunnen zijn tot het aanpassen van het parkeerbeleid:

  1. De parkeernorm voor seniorenappartementen  terugbrengen naar  1 auto/woning. Ook voor starterswoningen Starters 20 tot 30 jaar
  2. De parkeernorm voor algemeen gebruikers van 30-65 jaar kan terug naar 1.5 persoon/woning.
  3. Bovenstaande leidt ook tot veranderingen in de bezoekersparkeernorm van 0.3 naar 0.2 auto per woning.
  4. Het aantal parkeerplaatsen voor fietsen, scooters e.d. moeten worden uitgebreid,  evenzo het aantal oplaadpunten.

Resultaat van deze aanpassingen: meer groen voor de omgeving en minder blik

Ad 4   Bouwen voor Oisterwijkers.

Het is van eminent belang dat in de gemeente Oisterwijk zoveel mogelijk de doorstroming van woningen op gang komt. Immers hier kunnen zich dan ook jongere gezinnen met kinderen vestigen. Dat gebeurt nu mondjesmaat omdat veel woningen worden toegewezen aan of gekocht worden door mensen buiten Oisterwijk.  Dat mensen uit de Randstad zich hier willen vestigen, ligt voor de hand. Een dikke prijs voor hun woning ter plekke en in Oisterwijk een nieuwe stek. Maar daar heeft Oisterwijk niet zo veel aan en zeker ook geen doorstroming.

Daarom vraagt SVO ook aandacht voor het volgende: als de gemeente Oisterwijk  subsidie verstrekt voor het bouwen van sociale woningen, dan hoort daar ook een commitment van de woningcorporatie naar de gemeente tegen over te staan,  Voor seniorwoningen en starterswoningen zouden senioren en starters  uit Oisterwijk voorrang moeten krijgen.

Voor wat betreft de vrije woningbouw bepaalt de gemeente de keuze  voor de ontwikkelaar. Op grond van criteria voor woningbouwinitiatieven is een keuze voor  de lokale of de regionale woningbehoeften. Op grond van schaarste van starters- en seniorenwoningen in Oisterwijk kan de ontwikkelaar een onderbouwing hebben voor de lokale woningbehoefte en op dit moment zeker niet voor de regionale woningbehoefte.

Voor de gemeente een uitdaging om te bewerkstelligen dat minimaal 80% van de nieuwe woningen voor Oisterwijkers wordt gebouwd.

Namens het bestuur van SVO.

Harrie van Wezel  Voorzitter

Wim Peters            Secretaris

Jan van Son            Projecten

CBS bevolking 2020-2060

jaar totaal leeftijd  65 jaar % 65 jaar 
  0-20 jaar20-65 jaarof ouder of ouder
202017 414 5983 778 13710 243 9543 392 50719,5
202518 028 2023 739 44110 481 1383 807 62321,1
203018 460 7833 824 18310 381 8374 254 76323
203518 797 2623 949 09110 208 3204 639 85024,7
204019 036 2354 081 80610 096 2014 858 22825,5
204519 193 7454 147 02710 172 6864 874 03225,4
205019 305 9274 115 19310 317 7074 873 02725,2
205519 410 0104 071 82810 440 9594 897 22325,2
206019 551 6644 085 39310 503 9634 962 30925,3